Om Falturiltu
Falturiltu er den største nynorske litteraturfestivalen for barn og ungdom.
100 arrangement i ulike 10 kommunar i veke 45!
Falturiltu er ein formidlingsarena for nynorsk barne- og ungdomslitteratur. I løpet av ei veke løftar festivalen fram kreativ og nyskapande formidling, i tillegg til å skapa nye produksjonar på nynorsk. Barn og ungdom i alle aldrar er aktive deltakarar. Festivalen si målsetjing er at den skal vera open, inkluderande og tankevekkande.
Festivalen har eit unikt program kvart år som tek utgangspunkt i ein raud tråd og tematikk knyta til ein eller fleire festivalforfattarar. Saman med rundt 50 kunstnarlege gjester satsar festivalen på litterære, visuelle, musikalske og faglege program.
– Litteratur og lesing er rett og slett viktig for demokratiet. Det gir ikkje berre gode opplevingar for den enkelte, men handlar også om deltaking i samfunnet, ytringsfridom og utvikling av språket vårt. Kultur- og likestillingsminister Lubna Jaffery, 06.10.2023.
Sidan 2007 har Falturiltu vakse frå å vera ein lokal litteraturfest til å bli ein litteraturarena med nasjonalt omfang av faglege og kunstnarlege utøvarar. Med 100 arrangement og rundt 60 samarbeidspartnarar viser festivalen ei ambisiøs satsing på kvalitetssterk kulturformidling for barn og unge.
Programråd
Ruth Lillegraven
Forfattar, frå vene Granvin i Hardanger.
Ingrid Leithaug Mjanger
Barnebibliotekar og koordinator for skulebiblioteka i Bømlo kommune.
Trond L. Onarheim
Festivalleiar og kulturrådgjevar i Stord kommune.
Siv Pettersen
Lærar ved Nysæter ungdomsskule, bokentusiast og styremedlem i Stord mållag.
Camilla Ruhs
Barnebibliotekar og bokheks på Stord folkebibliotek.
Sponsorar
Kulturrådet
Vestland fylke
Haugaland kraft
SKL
Nynorsk kultursentrum
Seminarråd
Hannah Belsvik Hansen
Høgskulelektor ved Høgskulen på Vestlandet, Campus Stord.
Svein Olav Langåker
Redaktør i Framtida Junior og dagleg leiar for LNK (Landssamanslutninga av nynorskkommunar), som driv Framtida.no.
Trond L. Onarheim
Festivalleiar og kulturrådgjevar i Stord kommune.
Kven er Falturiltu?
Festivalen er eigd av Stord kommune og får driftsstøtte av Vestland fylkeskommune. Falturiltu har til no fått tilskot av Norsk Kulturråd, Sparebanken Vest, Bergesenstiftelsen, Haugaland kraft, Sunnhordland kraftlag (SKL), Fritt Ord, Stiftinga Samlaget, NBU, Norsk forfattersentrum og Nasjonalbiblioteket.
Falturiltu sitt programråd er ansvarlege for utforminga av festivalprogrammet og har sekretariatet sitt i Stord kulturhus.
Kontaktperson: Festivalleiar Trond Onarheim (trond.onarheim@stord.kommune.no).
Festivalen samarbeider med mange aktørar i heile Vestlandsregionen, blant anna: bLEST Litteraturfest, Vossa Jazz, Biblioteka i Sunnhordland, Høgskulen på Vestlandet, Nynorsksenteret, Framtida junior, Barnebokkritikk.no, Barnas turlag DNT, Stord kulturskule, Stord vidaregåande skule, Fitjar vidaregåande skule, Sunnhordland Museum, Foreningen !Les, Leser søker bok, Kulturskrinet Karmøy, Haugesund folkebibliotek, Vindafjord folkebibliotek, Nordisk barnebokkonferanse, Bømlo kommune, LNK, Pirion, Framtida.no, Stord Mållag, Spinae Company, Kulturbygda Valestrand, Øyo-biblioteket, Kvinnherad fritidsklubb, Harri fritidsklubb, Stord jazzklubb, Nynorsk kultursentrum, Stord hestesportsenter, Solid IL, Trott IL, Stord IL, Skag design, Kalleberg trykkeri, Print og Ramme, Åtgaum, Arena scene, Kværner industrimuseum, Venelaget for Gruo på Litlabø, Sunnhordland kraftlag med fleire.
Historia bak Falturiltu
Falturiltu blei grunnlagt i 2007 av forfattarane Per Olav Kaldestad, Hegla Gunerius Eriksen og Atle Hansen i samarbeid med Stord kommune som er eigar av festivalen.
Målsetjinga var å visa fram den rike og varierte nynorske barne- og ungdomslitteraturen. Frå byrjinga av har dette vore ein festival der formidlinga er i hovudfokus, og ein har nytta mange kreative arenaer og idéar for å nå ut til
stadig nye målgrupper.
Over 220 ulike forfattarar, illustratørar, faglege og kunstnarlege gjester har vore med på festivalen i løpet av åra.
Tidlegare medlemmar i Falturiltu sine råd er Helga G. Eriksen, Anna R. Folkestad, Atle Hansen, Jane Jünger, Per Olav Kaldestad, Roald Kaldestad (festivalleiar), Camilla Kuhn, Hege Myklebust (festivalleiar), Steffen R. M. Sørum, Marco Thomas og Kristine Thorkildsen (festivalleiar).
Kva er greia med den kråka?
Falturiltu har henta namnet sitt frå ei tradisjonell folkevise kjent som «Kråkevisa». Denne ballada frå middelalderen handlar om ein mann som møter ei enorm kråke ute i skogen. Kråka sitt møte med mannen blir skjebnesvangert for det store dyret. Sjølv om teksten inneheld ganske sterke bilder så har den blitt ein av Noregs mest kjente barneviser.
Ein av Falturiltu sine festivalforfattarar – Einar Økland – skildrar det slik: «Ei mange hundre år gammal folkevise, rik på bisarre overdrivingar, jamvel med blasfemiske innslag, på kanten av å vere fyllerør, som den er. I alle høve er ikkje dette noko for barn som tar allting alvorleg, også skjemt. Då eg for nokre år sidan blei heidra som årets festivalforfattar, hadde eg tenkt å minne samtlege frammøtte om dette. Og så hadde eg tenkt å vise dei eit forsonande døme på at det heile var heilt i orden likevel.»
Festivalprofil
Falturiltu sin noverande logo er designa av Øystein Vidnes. Designbyrået Tada står bak profil og nettside.
Profilen til festivalen har utgangspunkt i den originale idéen til kunstnar Gerhard Stoltz som laga den første logoen til festivalen i 2007. Til Falturiltu sitt 10-årsjubileum i 2016 blei den på nytt utforma av illustratør og forfattar Anna R. Folkestad, før den noverande utgåva kom på plass i 2019.